Wzrost eksportu mikroczipów, tlenku glinu i innych towarów podwójnego zastosowania podważa dążenie Zachodu do powstrzymania działań militarnych Rosji.
Chiński eksport do Rosji mikrochipów i innych komponentów elektronicznych oraz surowców, z których część ma zastosowanie wojskowe, wzrósł od czasu konfliktu na Ukrainie, komplikując wysiłki USA i zachodnich sojuszników mające na celu izolację gospodarki kraju i paraliż jego armii.
Chińskie dane celne pokazują, że dostawy chipów z Chin do Rosji wzrosły ponad dwukrotnie do około 50 milionów dolarów w ciągu pierwszych pięciu miesięcy 2022 roku w porównaniu z rokiem poprzednim, podczas gdy eksport innych komponentów, takich jak obwody drukowane, wzrósł dwucyfrowo. Wielkość eksportu tlenku glinu, używanego do produkcji aluminium, ważnego materiału w przemyśle zbrojeniowym i kosmicznym, jest 400 razy wyższa niż w ubiegłym roku.
Wzrost deklarowanej wartości eksportu można częściowo wyjaśnić inflacją. Jednak dane pokazują, że wielu chińskich sprzedawców technologii nadal prowadzi interesy z Rosją pomimo kontroli USA.
Chiński eksport, choć tylko niewielka część całkowitego eksportu kraju, jest źródłem niepokoju dla urzędników amerykańskich. W zeszłym miesiącu Departament Handlu USA umieścił na czarnej liście pięć chińskich firm elektronicznych za rzekomą pomoc rosyjskiemu przemysłowi obronnemu zarówno przed nalotem, jak i po nim.
„Nasz rząd i nasi krajowi przywódcy jasno stwierdzali od 24 lutego, że Chiny nie powinny udzielać Rosji wsparcia materialnego, gospodarczego i wojskowego” – powiedział w zeszłym tygodniu ambasador USA w Chinach Nicholas Burns.
Departament Handlu powiedział w pisemnej odpowiedzi, że chociaż nie wierzy, że Chiny próbowały systematycznie omijać amerykańskie kontrole eksportu w Rosji, Departament Handlu ściśle monitoruje handel między krajami i „nie zawaha się wykorzystać wszystkich naszych instrumentów prawnych i regulacyjnych przeciwko strony wspierające rosyjskie wojsko.
Chińsko-rosyjski handel mikroprocesorami i innymi komponentami o potencjalnym zastosowaniu wojskowym obejmuje zarówno małe przedsiębiorstwa prywatne, jak i rozrastające się przedsiębiorstwa państwowe. Niekompletne dane oraz skomplikowane sieci filii i pośredników utrudniają śledzenie wszystkich działań.
Chińscy urzędnicy powiedzieli, że kraj nie sprzedaje broni Rosji. A ogólny eksport z Chin do Rosji znacznie spadł w tym roku, ponieważ wiele chińskich firm obawia się konfliktów z USA.
Ogólnie rzecz biorąc, poparcie dla Chin jest dla Moskwy kluczowe. Dochody z ropy i gazu stanowią znaczną część rosyjskiej gospodarki. Podczas gdy kraje europejskie, takie jak Niemcy, dążą do zmniejszenia zakupów energii z Rosji, prezydent Rosji Władimir Putin podkreślił znaczenie sprzedaży znacznie większej ilości energii do Chin i innych krajów azjatyckich w przyszłości.
Chiny zyskują też wpływ na stosunki z Rosją. Chociaż Chiny historycznie polegały na Rosji, a wcześniej na Związku Radzieckim w przypadku wielu zaawansowanych technologii, sytuacja powoli się zmienia, ponieważ Chiny zamykają lukę technologiczną i stają się pełnoprawnym eksporterem obrony.